غارهای نمکي ميکروکليمايي براي توريست درماني
غارهای نمکي ميکروکليمايي براي توريست درماني(آپدیت)
در کشورهاي توسعه يافته به دليل افزايش سطح بهداشت و کاهش نرخ زاد و ولد طبقات مرفه جامعه به سن 65 سال به بالا تعلق دارند و زمان تفريح آنها نيز 60 درصد از زمان تفريح طبقات جوانتر جامعه بيشتر است ، بنابراين اين گروه توده عظيم توريست بين المللي را تشکيل مي دهند و نوع تفريحات آنها نيز با نوع تفريحات
جوانان متفاوت است ؛ براي مثال توريست هاي جوان گردشهاي ما جراجويانه مانند کوهنوردي را دوست دارند و اين در حالي است که توريست هاي مسن تر بازديد از آثار تاريخي- فرهنگي ، پارکهاي ملي ، مناطق حفاظت شده و تفريحات درماني را ترجيح مي دهند . در دهه اخير کشورهايي چون مجارستان ، فنلاند، اتريش ، اسلواکي، آلمان ، انگليس و آمريکا روش جديدي براي توسعه صنعت توريسم درماني ايجاد کردند و آن استفاده از ميکروکليماي ايجاد شده در غارها است. که سالانه توده عظيم توريست داخلی و خارجي را جذبمي کنند[2 و1] .
پژوهشهای انجام گرفته نشان مي دهد که ميکرو کليمای موجود در غارها به ويژه در غارهاي نمکي قابليت درماني بالايي دارد .
غارهاي نمکي به دليل داشتن عناصر خاصي چون منيزيم ، يد ، پتاسيم ، سديم ، کلسيم ، سلنيوم ، برم و ساير عناصری که در فضای اطراف کم است نقش به سزايي در درمان بيماريهايي چون آلرژی ها ، برونشيت، کم کاري غده تيروئيد ، بيماريهای قلبي ، فشار خون ، امراض پوستي ، بيماريهای عصبي و استرس دارند[3] .
در حال حاضر شرکتهای فعال توريستي در اسلواکي اقدام به ابتکاراتي در اين زمينه نمودند و آن ساخت غارهای نمکي مصنوعي در هتلها و مراکز درماني کشورهای اروپايي مي باشد ، اين شرکتها نمک مورد نياز را از کشورهاي پاکستان ، اکراين ، لهستان و بستر دريا تامين مي کنند .
در هتلها اين غارهاي نمکي بيشتر در ابعاد 30 تا 60 متر مربع ساخته مي شوند ؛ در اين غارها همه ديوارها و سقف از سيمان مخلوط با نمک ساخته شده و از لامپهاي ماوراء بنفش و دستگاهاي تهويه جهت استريزه کردن محيط استفاده مي شود[1] .
جمهوري چک در سال 2005 اولين غار نمکي مصنوعي را در کشور خود احداث کرد، طراحان اين غار از 5/21 تن نمک بستر دريای سياه که 20 ميليون سال سن داشتند در کف غار و بلوکهای نمک در ديوارها استفاده کردند ، همچنين با طراحي آبشار نمکي در غار يد و منيزيم را در فضاي غار پخش نمودند. اين کشورها با اين نوآوری در صنعت توريسم درماني سالانه توده عظيمي از توريست ها را به سمت کشور خود جذب مي کنند .
به نظر می رسد که کشور پهناور ايران نيز پتانسيل های باالقوه ای برای گسترش صنعت توريسم درماني دارد چه بسا که تفريحات درماني در حال حاضر نيز به شکل استفاده از چشمه های آب معدني و آب گرم در سرعين و محلات رواج دارد، همچنين در ايران غارهای نمکي طبيعي وجود دارد که در کمتر نقطه اي از جهان ديده شده است، از آن جمله می توان از غارهای نمکي طبيعي موجود در ژئوپارک قشم ياد کرد ؛تحقيقات انجام شده در فضاي داخلي غارها نشان مي دهد که اين غارها قابليت درماني بالايي دارند که گردشگران مبتلا به ناراحتي هاي تنفسي با باقي ماندن و تنفس در آن نه تنها بهبود پيدا مي کنند بلکه از چشم اندازهاي زيباي داخل غار و آرامش حاکم بر آن بهره مند مي شوند .
لازم به ذکر است که در بهره گيری از غارهای نمکي طبيعي براي جذب توريست نياز به ايجاد يک سري ساختارهاي زيربنايي مي باشد که از يک سو توريست پايدار را به غار وارد کرده و از سوي ديگر از تخريب غار جلوگيري و از آن حفاظت کند چرا که اين ميراث گرانبهاي زمين امانت نسل آينده است در دست نسل حاضر . برای جذب توريست پايدار به محيطهای طبيعي نياز به فرهنگسازي در جامعه داريم که در اين امر رسانه هاي گروهی ، تورگردانها ، مدارس و NGO ها مي توانند نقش کليدی ايفا کنند و آگاهيهای لازم در زمينه حفظ و ارزش ميراث زمين شناسي را به جامعه و گردشگران انتفال دهند .
ندا ترابي فارساني
دانشجوي دکتراي مديريت توريسم